ΤΟΥ RONALD FRITZE
από τον ΓΙΑΝΝΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
Υπάρχουν ιστορίες οι οποίες είναι πολύ γοητευτικές να τις διαβάσει ή να τις ακούσει κανείς (ειδικά όταν βαριέται ή έχει άγχος): οι χαμένοι προηγμένοι τεχνολογικά πολιτισμοί, όπως η Ατλαντίδα, ο γάμος του Χριστού με τη Μαγδαληνή και η γραμμή αίματος των απογόνων τους που φτάνει μέχρι σήμερα, οι εξωγήινοι που κάποτε στο βαθύ παρελθόν επισκέφθηκαν τον πλανήτη μας και 'βοήθησαν' την ανάπτυξη του ανθρωπινου πολιτισμού κ.α.
Συνήθως πρόκειται για διαφορετικές προσεγγίσεις στη γνωστή 'ιστορία' που έχει θεμελιωθεί μέσα από τεκμηριωμένες έρευνες επιστημόνων και αποτελεί τη βάση των όσων γνωρίζουμε. Με δυό λόγια, αν 'ιστορία' σημαίνει 'ακριβής εξιστόρηση του ανθρώπινου παρελθόντος', στην περίπτωση των συγκεκριμένων θεωριών, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια εναλλακτική αφήγηση, η οποία δεν τεκμηριώνεται επιστημονικά. Πρόκειται για 'ψευδοιστορία και ψευδοεπιστήμη', τους 'γονείς' τής επινοημένης γνώσης στην οποία αναφέρεται το βιβλίο τού Αμερικανού συγγραφέα.
Ο Fritze έχει κάνει μια πραγματικά ενδιαφέρουσα δουλειά αφού εξετάζει σχεδόν το σύνολο των σχετικών πεποιθήσεων, αρχής γενομένης από την Ατλαντίδα. Χιλιάδες σελίδες έχουν γραφεί για την μυθική ήπειρο και τους ξεχωριστούς κατοίκους της, τους Ατλαντες, οι οποίοι είχαν δημιουργήσει έναν σπουδαίο πολιτισμό. Ωστόσο μια τρομερή φυσική καταστροφή φέρεται να κατακρήμνισε στη θάλασσα όλα τα επιτεύγματά τους, αφήνοντας μόνον τον θρύλο να τα θυμίζει. Ουσιαστικά όλες οι υποθέσεις που έχουν διατυπωθεί για την Ατλαντίδα ανάγονται σε μια αρχική πηγή: τους πλατωνικούς διαλόγους Τίμαιο και Κριτία. Βέβαια ο Αριστοτέλης θεωρούσε την Ατλαντίδα αποκύημα τής φαντασίας του δασκάλου του αλλά αυτό δεν εμπόδισε, στην πορεία του χρόνου, δεκάδες συγγραφείς να εκδώσουν βιβλία για τη γοητευτική χαμένη ήπειρο, ταυτίζοντάς την ο καθένας με ό,τι ήθελε: άλλος με την Αμερική, οι Ναζί με την αρχέγονη μητέρα των Αρίων κ.ο.κ.
Αντίστοιχα με το θέμα τής Ατλαντίδας ο Fritze, χρησιμοποιώντας μια στρωτή γλώσσα και μια επιχειρηματολογία βασισμένη στην ιστορική γνώση, προσεγγίζει και μια σειρά άλλων θεμάτων, όπως το Εθνος του ισλάμ, η Μαύρη Αθηνά, οι δέκα χαμένες φυλές του Ισραήλ κ.λπ. Πολλές είναι και οι αναφορές του στην ποπ κουλτούρα η οποία πάντοτε αντλεί υλικό από γοητευτικούς μύθους για να κατασκευάσει γοητευτικά ποπ προιόντα: φιλμ, τραγούδια, μπεστ σέλερ ( βλ. Ιντιάνα Τζόουνς, Κώδικας Ντα Βίντσι, X-Files κ.α.) Και είναι βέβαιο ότι πολλοί από τους 'ψευδοϊστορικούς' και τους 'ψευδοεπιστήμονες' γίνονται πάμλπουτοι μέσα από όλα αυτά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Ελβετός Εριχ Φον Νταίνικεν ο οποίος τη δεκαετία του '70 ήταν ένας σταρ παγκόσμιου βεληνεκούς, χάρη στα βιβλία του, μέσα από τα οποία υποστήριζε ότι εξωγήινοι είχαν επισκεφθεί στο παρελθόν τη Γη και είχαν δώσει -για κάποιους πολύ προσωπικούς δικούς τους λόγους- ένα δυνατό 'push' στον ανθρώπινο πολιτισμό. Ηταν η εποχή που η μανία για τα UFO χτυπούσε 'κόκκινο' και διάφοροι τρελοί εμφανίζονταν πρόθυμοι να διηγηθούν σε αδηφάγους τηλεοπτικούς ρεπόρτερ τις σεξουαλικές τους εμπειρίες με όντα από το εξώτερο διάστημα. Ο Νταίνικεν, ο οποίος ασφαλώς ένα ταλέντο αρχαιολογικό και αφηγηματικό το διέθετε, εκμεταλλεύτηκε όλο αυτό το κλίμα υστερίας και έγινε ζάπλουτος, ασχέτως αν αργότερα έπεσε στην αφάνεια. Πάντως τη -χοντρή- 'μπάζα' του είχε ήδη φροντίσει να την κάνει κι ακόμη - πού και πού- ανακύπτει το όνομά του όποτε σχετικές συζητήσεις λαμβάνουν χώρα.
Η 'Επινοημένη Γνώση' είναι ένα βιβλίο πλούσιο σε λεπτομέρειες, έξυπνο στο γράψιμο, ευχάριστο στην ανάγνωση και σίγουρα θα σάς διασκεδάσει. Απο κει και πέρα, είναι στο χέρι του καθενός να πιστεύει -ειδικά όταν τα πραγματα ζορίζουν - ότι η λύση στα ανθρώπινα προβλήματα θα έρθει από κάποιον ισχυρό που βρίσκεται κάπου 'εκεί έξω'. Η πίστη στις βολικές ψευδαισθήσεις -Ελ, Νεφελίμ, ξανθό γένος, ο μαρμαρωμένος βασιλιάς που θα ξεμαρμαρωθεί μια μέρα και θα αφανίσει τους αλλόθρησκους κ.ο.κ.- είναι πάντοτε πολύ πιο εύκολη από την καταβολή σκληρής προσπάθειας για τη ρεαλιστική λύση όσων προβλήμάτων μάς απασχολούν...
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ? ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 27/3/2013
