Εβδομάδα βραβείων

 

Όπως έδειξαν οι τρεις ερευνητές, ο εγκέφαλος διαθέτει το δικό του σύστημα προσανατολισμού

Βαγγέλης Πρατικάκης

 

Στοκχόλμη

Ένας αμερικανο-βρετανός ψυχολόγος και ένα ζευγάρι νορβηγών νευροεπιστημόνων τιμώνται με το Νόμπελ Ιατρικής - Φυσιολογίας 2014 «για την ανακάλυψη των κυττάρων που σχηματίζουν ένα σύστημα εντοπισμού θέσης στον εγκέφαλο» -ένα είδος βιολογικού GPS που μας επιτρέπει να προσανατολιζόμαστε και να βρίσκουμε το δρόμο μας.

Όπως ανακοίνωσε το μεσημέρι της Δευτέρας η επιτροπή των βραβείων στο διάσημο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας, το ήμισυ του βραβείου απονέμεται στον Αμερικανό Τζον Ο'Κιφ, ενώ το υπόλοιπο μισό μοιράζεται από κοινού στο ζεύγος Έντβαρντ και Μέι-Μπριτ Μόζερ.

Οι ανακαλύψεις των τριών ερευνητών «έλυσαν ένα πρόβλημα που απασχολούσε τους φιλοσόφους και τους επιστήμονες για αιώνες: πώς δημιουργεί ο εγκέφαλος έναν χάρτη του χώρου που μας περιβάλλει και πώς βρίσκουμε το δρόμο μας σε ένα περίπλοκο περιβάλλον».

Η αρχή έγινε το 1971, όταν ο Τζον Ο΄Κιφ εντόπισε το πρώτο τμήμα του συστήματος προσανατολισμού σε πειράματα με αρουραίους. Διαπίστωσε τότε ότι ο ιππόκαμπος, μια περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη μνήμη και την αντίληψη του χώρου, περιέχει εξειδικευμένα νευρικά κύτταρα, τα «κύτταρα τοποθεσίας», τα οποία ενεργοποιούνται μόνο όταν το ζώο βρίσκεται σε μια συγκεκριμένη θέση στο χώρο.